Q. ආත්මය කියා දෙයකුත් නැතිකල ඇත්තේ චිත්ත පරම්පරාවක් වනවිට,ජීවිතය අවසන් වී නැවත ජීවිතයක් පටන් ගන්නා විටද චිත්තයකට පසු චිත්තයක් ඇතිවීමම සිදුවන්නේ නම්, චිත්තයන් තුල ගැබව ඇති පෙර භවයේ මතක ගබඩාවන් 100%ක්ම නැතිවෙන්නේ ඇයි...මරණය යන සංසිද්ධිය එම මතකයන් වලට හානි කරනවාද?

A. බුදුදහම අනුව මතකය යනු කොහේ හෝ ගබඩා වී ඇති දෙයක් නම් නොවේ; සාමාන්‍යයෙන් අතීත රූප / සිත් / චෛතසික නැවත අරමුණු වීම/කිරීම මතකය ලෙස ගත හැක.

ඔව්, 100%ක් හෝ හානි කිරීම යනු මෙසේ ය - දෘඪ තැටියක් (Hard Disk) සම්පූර්ණයෙන් සකස් කරනවා (Full Format) වැනි සිදුවීමක් මරණයේ දී සිදුවෙනවා; ඒ වගේ ම මුළුමනින් ම මකන ලද දත්ත වුව ද ප්‍රතිෂ්ඨාපනය (Recover) කළ හැක්කාක් මෙන්, මරණයෙන් පසුව ද අතීත/සාංසාරික මතක (පුනරුත්පත්තියේ දී හෝ සාමාන්‍ය ජීවිතයේ දී) නැවත අරමුණු විය/කළ හැක.

දෘඩ තැටිය තුළ එසේ මුළුමනින් ම මකන ලද දත්ත වුව ද ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කළ හැක්කේ ඒවා සැබවින් ම මුළුමනින් ම නොමැකුණු නිසාවෙනි; එමෙන් ම අතීත මතක/පුරුදු ද නැවත-නැවත මරණයෙන් පසුව වුව ද පැවතිය/ඇතිවිය හැක.

දත්ත ප්‍රතිෂ්ඨාපනය වැළක්වීමට නම් කුමන හෝ ක්‍රමයකින් දෘඩතැටියක් මුළුමනින් ම විනාශ කළ යුතුවාක් මෙන්, සසර මතක/පුරුදු නැවත-නැවත ඇතිවීම වැළක්වීමට නම් (සාමාන්‍යයෙන්) ස්ඛන්ධ පරිනිර්වාණයෙන් ම නිවන් දැකිය යුතු ය.

Q. කුමක්ද ඔබ මෙහි, අදහස් කරන දෘඩ තැටිය?

A. දෘඪ තැටිය ලෙස, (සර්වාකාරයෙන් නොගැළපුණත්) සිත හෝ මොළය හෝ ඒ දෙක ම හෝ ප්‍රශ්නයක් මතු නොවෙන කුමක් හෝ පිළිතුරක් ගලපා ගන්නකො.

Q. එතකොට ඊලඟ භවයට ඒක සම්බන්ධ කරගනිද්දි ගැටලුවක් මතුවෙනවා නේද?

A. නුවණැත්තෝ උදාහරණ හෝ උපමානුසාරයෙන් ඒවායේ අවශ්‍ය තැන් පමණක් ම ගෙන, අනවශ්‍ය තැන්/අන්ත බැහැරකොට, ගැඹුරු කාරණා සරල කොට ගෙන මනාව වටහා ගනිති.